Maastricht UMC+
Een toxisch adenoom is een goedaardig gezwel in de schildklier dat te veel schildklierhormoon maakt. Soms is deze zwelling in de hals te voelen. De diagnose wordt gesteld met behulp van een schildklierscan. Deze scan wordt gemaakt op de afdeling Nucleaire geneeskunde met behulp van een zeer geringe en veilige hoeveelheid radioactieve stof.
De behandeling van toxisch adenoom en toxisch multinodulair struma hangt af van de leeftijd van patiënt, de hoeveelheid klachten en de mate van hyperthyreoïdie. Indien er weinig klachten zijn en de schildklierwaarden slechts licht verhoogd zijn, zal de behandeling bestaan uit toediening van radioactief jodium. Zie voor meer informatie over deze behandeling de patiëntenfolder ‘Schildkliertherapie met jodium’.
Indien er veel klachten zijn en de schildklierhormoonwaarden duidelijk te hoog zijn, wordt vooraf behandeld met tabletten die de aanmaak van schildklierhormoon remmen (thiamazol). Aangezien de behandeling met thiamazol de aandoening niet zal doen genezen, wordt er in tweede instantie alsnog een behandeling met radioactief jodium gegeven. Daarnaast kent thiamazol in zeldzame gevallen ernstige bijwerkingen, en heeft het de voorkeur deze medicijnen niet langer dan nodig is te geven.
Het is belangrijk dat u voordat u thiamazol gaat gebruiken, de patiëntenfolder ‘Medicijnen bij te snel werkende schildklier’ leest. U vindt deze hier onder.
Jodium therapie
De behandeling met radioactief jodium voor een toxisch adenoom en toxisch multinodulair struma is over het algemeen slechts één keer nodig, en het leidt bij 80% van de patiënten tot een normaal functionerende schildklier. Een enkele keer is een tweede behandeling nodig of produceert de schildklier na de behandeling te weinig schildklierhormoon. Dit laatste kan goed opgevangen worden door het gebruik van tabletten met schildklierhormoon. In uitzonderingsgevallen worden mensen met toxisch adenoom en toxisch multinodulair struma geopereerd aan de schildklier.
De toediening van radioactief jodium vindt plaats middels inname van een capsule. Schildkliercellen hebben de unieke eigenschap dat zij de enige cellen in het lichaam zijn die jodium opnemen. Door het jodium radioactief te maken ontstaat er een methode waardoor alleen in de (te snel werkende) schildkliercellen bestraling optreedt en dat juist deze cellen kapot gemaakt worden. De dosering voor de behandeling wordt berekend aan de hand van een uptake scan (meting) die vooraf aan de behandeling plaatsvindt. Als de berekende dosering boven een bepaalde waarde ligt, is een kortdurend verblijf in het ziekenhuis nodig na de inname van de capsule. Dit verblijf kan afhankelijk van de dosis, de ziekte of de mate van uitscheiding van het jodium tussen de 1 tot 4 dagen duren.
Voor de rest van het lichaam heeft deze behandeling geen nadelige effecten. Behandeling kan echter pas plaatsvinden nadat een zwangerschap is uitgesloten, omdat de behandeling nadelige effecten op het ongeboren kind kan hebben. Om deze reden wordt ook geadviseerd de eerste 6 maanden na de behandeling niet zwanger te worden.
Zowel bij de ziekte van Graves als bij toxisch adenoom en toxisch multinodulair struma, duurt het enige maanden alvorens het effect van de behandeling met radioactief jodium bereikt is. In afwachting van het effect wordt daarom de eventuele behandeling met thiamazol en/of levothyroxine nog enkele weken tot maanden voortgezet.